Energiebedrijven laten eigenaar zonnepanelen fors betalen, ACM start onderzoek
Energiebedrijven brengen honderden euro’s meer in rekening bij mensen met zonnepanelen dan nodig om de kosten van de salderingsregeling te dekken. Daardoor worden consumenten ten onrechte opgezadeld met een veel hogere rekening, en mogelijk gaan ook andere energiemaatschappijen hogere tarieven rekenen. Toezichthouder ACM is een onderzoek gestart naar die hoge terugleverkosten.
Wie bijvoorbeeld 3010 kWh saldeert moet daar bij VandeBron en Budgetenergie respectievelijk 348 en 360 euro per jaar voor betalen, terwijl het inkopen van die stroom om later weer te leveren slechts 178 euro kost.
Dat de energiebedrijven inmiddels fikse extra kosten rekenen aan klanten met zonnepanelen blijkt uit een berekening door vergelijkingssite Keuze.nl op verzoek van deze site. De zogenoemde terugleverkosten worden door steeds meer energiebedrijven in rekening gebracht. Nu de salderingsregeling wordt verlengd, is de verwachting dat nog meer bedrijven heffingen zullen opleggen aan huishoudens met zonnepanelen.
Volgens de energiebedrijven kost de salderingsregeling ze handenvol geld. De stroom die in de zomer wordt geproduceerd door zonnepanelen van een klant moet ’s winters, als er weinig zonnestroom is, weer geleverd worden. Dat gebeurt met gesloten beurzen. Maar elektriciteit is ’s winters duurder dan in de zomermaanden.
Vergelijkingssite Keuze.nl berekende wat het energiebedrijven kost om dit vereffenen (‘salderen’). Een gemiddeld gezin met zonnepanelen dat 3500 kWh opwekt verbruikt zo’n 30 procent daarvan meteen zelf. De overige 70 procent gaat het elektriciteitsnet op. Die 2450 kWh die vooral in de zomer wordt geproduceerd is niet veel waard, of heeft op sommige dagen zelfs een negatieve waarde. Om de stroom weer te leveren op het moment dat de klant het wil is het energiebedrijf per jaar gemiddeld 126,40 euro kwijt. Dat is veel minder dan de terugleverkosten die in rekening worden gebracht.
Vandebron bijvoorbeeld rekent voor die hoeveelheid te salderen stroom 252 euro, 125 euro meer dan het kost. En Budget Energie vraagt 240 euro, 113 euro meer dan de directe kosten. Bedrijven die andere methodes hanteren om extra geld te innen bij klanten met zonnepanelen komen soms flink hoger uit. Energiebedrijf Mega bijvoorbeeld geeft geen cashback van 388 euro en ‘verdient’ zo 261 euro aan de salderende klant. Coolblue gebruikt een combinatie van een hoger vastrechttarief en een lagere cashback waardoor er onderaan de streep 128 euro overblijft na het inkopen van de energie.
Energiebedrijven ontkennen dat ze eraan verdienen. Toezichthouder ACM kan het vragen van terugleverkosten niet verbieden, maar is inmiddels wel een onderzoek gestart naar de hoogte van die kosten en of de bedragen die geïnd worden wel redelijk zijn.
De terugleverkosten kunnen fiks oplopen. Bij Vandebron en Budgetenergie lopen de terugleverkosten op als er meer gesaldeerd wordt. Wie 3010 kWh saldeert moet bij die bedrijven daar respectievelijk 348 en 360 euro per jaar voor betalen, terwijl het inkopen van die stroom om later weer te leveren 178 euro kost.
Energie-expert Geert Wirken van vergelijkingssite Keuze.nl die de berekeningen maakte, durft niet hardop te zeggen of energiebedrijven een nieuwe inkomstenbron hebben aangeboord met de terugleverkosten. ,,Het lijkt er wel op dat ze ieder risico voor zichzelf uitsluiten met de hoogte van de terugleverkosten.’’
Energiebedrijven ontkennen dat ze winst maken op de terugleverkosten. CEO Caroline Princen van Budget Energie zei bij de aankondiging van de regeling dat haar bedrijf nu mogelijk ‘minder verlies maakt op de salderingsregeling’. Maar exacte cijfers over de kosten willen bedrijven niet delen, omdat die ‘concurrentiegevoelig zijn’. Budget Energie houdt het op ‘tientallen miljoenen euro’s. Energiebedrijven willen evenmin kwijt hoe en tegen welke prijs ze energie inkopen.
Energiebedrijven zeggen dat ze ook veel geld kwijt zijn aan zogeheten ‘onbalanskosten’. Het elektriciteitsnet moet altijd in balans zijn; er moet altijd evenveel geproduceerd als verbruikt worden. Nu laat de bewolking en dus de opbrengst van zonnestroom zich moeilijk voorspellen. Als er meer zon is dan verwacht, dan levert een energiebedrijf mogelijk meer zonnestroom van de klanten aan het net dan afgesproken.
Als er daardoor teveel stroom op het net komt, moet netbeheer TenneT andere partijen vragen om tegen een vergoeding minder stroom te leveren. Die vergoeding moet worden betaald door de partij of leverancier die teveel leverde. Maar dat werkt ook de andere kant op. Als er juist vraag is naar stroom en een energiebedrijf kan dat met de zonnestroom van klanten leveren, dan wordt er juist weer flink voor betaald.
De ene dag verlies je wat, de andere dag win je wat. ,,Wij houden in ieder geval niets over aan de onbalanskosten’’, zegt netwerkexpert Anton Tijdink van TenneT. Geld dat door onbalans verrekeningen bij TenneT blijft staan wordt gebruikt voor reductie van de tarieven. Tijdink: ,,Het kan wel zo zijn dat het ene bedrijf beter in staat is om in te schatten hoe het eigen verbruik en opwekking in balans blijft.’’ TenneT schat de gemiddelde onbalanskosten op 1 cent per kWh, per huishouden dus zo’n 30 euro per jaar.
© ANP / Kees van de Veen
ACM kan optreden als kosten aantoonbaar onredelijk zijn
De Autoriteit Consument & Markt is op de hoogte van de kosten die energiebedrijven in rekening brengen, maar zegt er op dit moment niets aan te kunnen doen. Het is niet verboden voor een energiebedrijf om onderscheid te maken tussen klanten met en zonder zonnepanelen. Pas als de kosten aantoonbaar onredelijk zijn, kan ACM optreden.
,,Leveranciers geven aan dat zij onderscheid maken tussen huishoudens met en zonder zonnepanelen, omdat de kosten van een klant met zonnepanelen hoger zijn dan voor een vergelijkbare klant zonder. De ACM doet momenteel onderzoek naar de omvang van deze meerkosten en verwacht de uitkomsten hiervan nog dit kwartaal te publiceren’’, meldt de toezichthouder.
Energiebedrijven ontkennen dat ze eraan verdienen
Uit een recente inventarisatie door de toezichthouder zelf blijkt dat bij vier leveranciers de klanten met zonnepanelen andere tarieven voor de levering van de elektriciteit betalen. Bij vijf worden er inmiddels terugleverkosten gerekend. Maar de verwachting is dat alle energiebedrijven terugleverkosten invoeren. Energiereuzen Vattenfall en Eneco kondigden deze week - nadat de Eerste Kamer tegen de afbouw van de salderingsregeling stemde - aan dat zij ook terugleverkosten zullen invoeren.
